Het is de afgelopen jaren niet gelukt om meer mensen met een uitkering weer aan het werk te krijgen, dat concludeert het Sociaal Cultureel Planbureau (SCP) in een evaluatie van de Participatiewet. Deze wordt vandaag gepubliceerd. Volgens VVD-kamerlid Judith Tielen loont het binnen de wet niet altijd om te werken, zegt ze in Goedemorgen Nederland op NPO 1.

De wet die in 2015 werd ingevoerd, moest mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt weer aan het werk krijgen. Uit de evaluatie van het SCP blijkt nu dat er voor 440.000 bijstandsgerechtigden die onder de Participatiewet vallen, sinds 2018 nauwelijks iets is veranderd. Van deze 440.000 geeft zestig procent aan langdurig ziek te zijn en hierdoor niet te kunnen werken, terwijl veertig procent wel graag aan de slag wil. Voor zo’n 30.000 jonggehandicapten stegen de baankansen, maar verslechterde de inkomenspositie en kans op een vast contract.

‘Werken loont niet’

Volgens VVD-Tweede Kamerlid Judith Tielen heeft het er mee te maken dat werken, binnen de Participatiewet niet altijd loont. “Als je geen inkomen hebt van jezelf, dan kan je in Nederland op verschillende manieren inkomen krijgen. Bijvoorbeeld via bijstand, dat is om precies rond te kunnen komen. Daarom hebben we in Nederland ook huurtoeslag voor als je in een huis woont waar je huur voor moet betalen. Je hebt zorgtoeslag voor als je je zorgpremie voor je zorgverzekering moet betalen. Maar als je vanuit een uitkering naar een inkomen gaat, dan vervalt dat. Dan ga je er dus op achteruit.”

Tielen pleit ervoor om toeslagen en kortingen beter aan te laten sluiten op de inkomensontwikkeling. “Dat als je meer gaat werken, je er meer aan overhoudt.”

Te makkelijk gedacht

Kim Putters, directeur van het SCP, denkt dat er te makkelijk over de wet is gedacht. “In de praktijk blijkt dat werkgevers wel willen, maar het niet altijd gerealiseerd krijgen. Er is een hele grote groep die moeilijk bemiddelbaar is op de arbeidsmarkt en gemeentes hebben die doelgroep niet altijd op het netvlies.”

Ook is het voor werkgevers juist onduidelijker geworden sinds de Participatiewet. “Zij hebben geen idee op welke wet ze een beroep kunnen doen. Het allerschrijnendste is dat het op dit moment vooral de mensen met minder beperkingen zijn die aan werk komen. De gevallen die het het meest lastig hebben en meer beperkingen hebben, staan aan de kant. Dat zou misschien wel de eerste groep zijn waar de Participatiewet voor op moet komen.”